Vrienden met de mammon

Is de economie een proces van autonome wetten die zich gedragen als natuurwetten? Of speelt de human factor mee, in de vorm van keuzes, ethische afwegingen, en culturele en religieuze achtergronden?

Lange tijd is aangenomen dat in de marktwerking 'de onzichtbare hand van God' aan het werk is en dat zelfsturing van de economie als vanzelf een goede maatschappij oplevert. Dit roept het beeld op van de economie als een zelfstandig voortbewegende kolos met eigen onveranderlijke wetten. Met deze metafoor is het gemakkelijk om de roep om een rechtvaardiger verdeling en andere ethische eisen vanuit de theologie af te doen als naïef en onrealistisch. En dat terwijl heilige teksten veelvuldig en
scherpzinnig spreken over zaken als handel, geldhuishouding, de waarde van arbeid en een eerlijke verdeling van bezit.

Economen beginnen de menselijke dimensies van vrijheid, geweten, begeerte,
vertrouwen en verlangen naar geluk meer en meer van invloed te zien op de
economie. Kritische geesten menen dat elke economie impliciet een mensbeeld,
een maatschappijvisie en zelfs een opvatting over de hoogste waarde herbergt.
Hoe kan economie ontmaskerd worden in haar dimensie van verborgen levensbeschouwingen?

Ruim twintig auteurs - economen, theologen, een rabbijn, filosofen, sociologen,
politici en juristen, allen verbonden aan de Universiteit van Tilburg - houden
zich in deze bundel bezig met de verhouding tussen economie en theologie.
Ze proberen een uitweg te vinden uit twee elkaar bestrijdende extremen: een
goddelijke sanctionering van de economie en een al even radicale veroordeling
ervan.

De mammon is nu eenmaal een duivelse macht, maar niettemin kun je
er vriendschap mee sluiten.